Trong kỷ nguyên số, khi Internet trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống, việc bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Giao thức HTTPS, một phiên bản nâng cấp của HTTP, đã nổi lên như một giải pháp bảo mật quan trọng, đảm bảo an toàn cho người dùng khi truy cập các trang web. Vậy HTTPS là gì và tại sao nó lại đóng vai trò thiết yếu như vậy? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết này.
HTTPS là gì?
HTTPS, viết tắt của Hypertext Transfer Protocol Secure (Giao thức truyền tải siêu văn bản bảo mật), là một giao thức truyền tải dữ liệu an toàn hơn so với HTTP. Hiểu một cách đơn giản, HTTPS là phiên bản bảo mật của HTTP, được thiết kế để mã hóa thông tin trao đổi giữa trình duyệt của người dùng và máy chủ web, ngăn chặn những kẻ xấu đánh cắp dữ liệu. Chữ “S” trong HTTPS, viết tắt của “Secure”, chính là điểm khác biệt lớn nhất, khẳng định tính bảo mật của giao thức này.

Sự khác biệt giữa HTTP và HTTPS
Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa HTTP và HTTPS nằm ở khả năng bảo mật. HTTP là một giao thức truyền tải thông tin không mã hóa, tức là dữ liệu được trao đổi trên mạng dưới dạng văn bản thuần túy. Điều này tạo điều kiện cho tin tặc dễ dàng đọc trộm và đánh cắp thông tin. Trong khi đó, HTTPS sử dụng các giao thức mã hóa như SSL/TLS để bảo vệ dữ liệu, làm cho thông tin trao đổi trở nên an toàn hơn nhiều.
Một dấu hiệu dễ nhận thấy để phân biệt giữa hai giao thức này là biểu tượng ổ khóa được hiển thị trên thanh địa chỉ URL của trình duyệt. Khi bạn truy cập một trang web sử dụng HTTPS, biểu tượng ổ khóa sẽ xuất hiện ở đầu bên trái của thanh địa chỉ, cho biết kết nối của bạn được bảo mật.
Tại sao nên sử dụng giao thức HTTPS?
Trước đây, HTTPS thường được dùng cho các trang web liên quan đến tài chính, ngân hàng hoặc thương mại điện tử. Tuy nhiên, ngày nay, HTTPS ngày càng trở thành tiêu chuẩn bảo mật cần thiết cho tất cả các website. Dưới đây là một số lý do giải thích tại sao bạn nên sử dụng giao thức HTTPS:
Bảo mật thông tin người dùng
Một trong những lợi ích lớn nhất của HTTPS là bảo vệ thông tin người dùng. Khi bạn truy cập một trang web sử dụng HTTP, thông tin như email, mật khẩu, số thẻ tín dụng hay bất kỳ thông tin nhạy cảm nào khác đều có nguy cơ bị đánh cắp bởi tin tặc. HTTPS khắc phục hoàn toàn vấn đề này bằng cách mã hóa tất cả các dữ liệu được truyền giữa máy chủ web và trình duyệt của bạn. Phương thức này đảm bảo rằng ngay cả khi tin tặc chặn được dữ liệu, họ cũng không thể đọc được nội dung của chúng.

Tránh bị lừa đảo bởi Website giả mạo
HTTPS không chỉ giúp bảo vệ dữ liệu mà còn mang đến sự đảm bảo về tính xác thực của website. Khi bạn truy cập một trang web HTTPS, trình duyệt của bạn sẽ kiểm tra chứng chỉ SSL/TLS của trang web đó. Chứng chỉ này đóng vai trò như một chứng minh thư điện tử, xác minh rằng bạn đang kết nối với đúng trang web mà bạn muốn, chứ không phải là một trang web giả mạo được tạo ra để lừa đảo.
Tăng uy tín với người dùng
Các trình duyệt web hiện nay, như Chrome, Firefox, Safari hay Edge, đều hiển thị cảnh báo đối với những trang web không sử dụng HTTPS. Những cảnh báo này có thể khiến người dùng cảm thấy lo ngại và mất niềm tin vào trang web của bạn. Bằng cách sử dụng HTTPS, bạn cho thấy rằng bạn quan tâm đến sự an toàn của người dùng và xây dựng được uy tín thương hiệu.

Cải thiện thứ hạng SEO
Google đã chính thức thông báo rằng việc sử dụng HTTPS là một yếu tố trong việc xếp hạng tìm kiếm. Điều này có nghĩa là các trang web sử dụng HTTPS sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn so với các trang web vẫn sử dụng HTTP. Do đó, việc chuyển đổi sang HTTPS có thể giúp trang web của bạn cải thiện thứ hạng trên các công cụ tìm kiếm.
HTTPS hoạt động như thế nào?
Nguyên lý hoạt động của HTTPS tương tự như HTTP, nhưng HTTPS bổ sung thêm một bước mã hóa dữ liệu bằng cách sử dụng chứng chỉ SSL/TLS. Chứng chỉ này hoạt động dựa trên cơ sở hạ tầng khóa công khai (PKI), sử dụng hai khóa để mã hóa và giải mã dữ liệu: khóa công khai và khóa bí mật.

Khóa công khai được chia sẻ rộng rãi và được dùng để mã hóa dữ liệu. Khóa bí mật được giữ an toàn trên máy chủ web và chỉ dùng cho việc giải mã dữ liệu. Khi trình duyệt của bạn kết nối với một trang web HTTPS, trình duyệt sẽ sử dụng khóa công khai của trang web để mã hóa dữ liệu trước khi gửi đi. Chỉ có máy chủ của trang web, với khóa bí mật tương ứng, mới có thể giải mã dữ liệu này. Điều này đảm bảo rằng chỉ có người nhận được ủy quyền mới có thể đọc được thông tin.
Chứng chỉ HTTPS là gì?
Chứng chỉ HTTPS, hay còn gọi là chứng chỉ SSL/TLS, là một tệp dữ liệu số xác minh danh tính của một trang web và cho phép trình duyệt thiết lập một kết nối bảo mật bằng HTTPS.

Khi một trang web muốn chuyển đổi sang kết nối HTTPS, nó sẽ gửi chứng chỉ SSL của mình đến trình duyệt. Chứng chỉ này chứa một khóa công khai cần thiết cho việc mã hóa dữ liệu. Dựa trên cuộc trao đổi ban đầu này, trình duyệt và trang web sẽ bắt đầu giao thức SSL handshake. Đây là một quy trình phức tạp nhưng quan trọng để thiết lập một kết nối bảo mật duy nhất giữa bạn và trang web.
Khi một trang web có cài đặt chứng chỉ SSL được tin cậy, biểu tượng ổ khóa sẽ xuất hiện trên thanh địa chỉ URL của trình duyệt. Nếu trang web đó cài đặt chứng chỉ Extended Validation Certificate, thanh địa chỉ sẽ chuyển sang màu xanh lá cây, thể hiện mức độ bảo mật cao nhất.
Tại sao cần có chứng chỉ HTTPS?
Mọi kết nối HTTP đều có thể bị đọc trộm bởi hacker bởi vì thông tin được gửi đi ở dạng văn bản thuần túy. Tuy nhiên, với kết nối HTTPS sử dụng chứng chỉ SSL/TLS, tất cả thông tin đều được mã hóa. Điều này có nghĩa là ngay cả khi bị tin tặc đột nhập vào kết nối, họ cũng không thể giải mã được dữ liệu. Điều này vô cùng quan trọng nếu thông tin trao đổi bao gồm các chi tiết thẻ tín dụng, địa chỉ giao hàng hoặc thông tin cá nhân nhạy cảm khác.
Làm sao để chuyển đổi sang HTTPS?
Để chuyển đổi từ HTTP sang HTTPS, bạn cần cài đặt chứng chỉ SSL/TLS cho trang web của mình. Có hai cách chính để thực hiện điều này:
Mua chứng chỉ SSL từ các đơn vị cung cấp
Bạn có thể mua chứng chỉ SSL từ các nhà cung cấp uy tín như DigiCert, GeoTrust, Entrust Datacard, Comodo SSL, GlobalSign. Tuỳ thuộc vào loại chứng chỉ , chi phí sẽ khác nhau.

Sử dụng dịch vụ cài đặt HTTPS từ các công ty thiết kế Web
Nếu bạn không am hiểu về kỹ thuật, bạn có thể sử dụng dịch vụ cài đặt HTTPS từ các công ty thiết kế web. Với tùy chọn này, bạn chỉ cần trả một khoản phí và công ty cung cấp dịch vụ sẽ đảm nhiệm toàn bộ quá trình cài đặt.
Kết luận
HTTPS là một giao thức bảo mật không thể thiếu trong bối cảnh Internet ngày càng phát triển. Việc sử dụng HTTPS không chỉ giúp bảo vệ thông tin người dùng mà còn mang lại nhiều lợi ích khác như tăng uy tín, nâng cao thứ hạng SEO và tránh bị lừa đảo. Nếu bạn đang sở hữu một trang web, hãy chuyển đổi sang HTTPS ngay hôm nay để đảm bảo an toàn cho người dùng và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.