Trong kỷ nguyên số hiện nay, nhu cầu sử dụng các dịch vụ mạng máy tính ngày càng tăng cao. Internet Information Services (IIS) là một trong những dịch vụ quan trọng đối với các máy chủ web. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về IIS là gì, cách thức hoạt động của nó, cũng như hướng dẫn chi tiết cách cài đặt và cấu hình trên hệ điều hành Windows.
IIS là gì?
IIS (Internet Information Services) là một máy chủ web do Microsoft phát triển, chạy trên hệ điều hành Windows. Nó được sử dụng để lưu trữ và cung cấp các ứng dụng web. IIS hỗ trợ nhiều dịch vụ như FTP server, web server,… và thường đi kèm với các phiên bản của hệ điều hành Windows.
IIS đóng vai trò rất quan trọng trong việc đưa nội dung lên nền tảng Internet hoặc Intranet thông qua giao thức HTTP. Nếu không có IIS, trang web của bạn chỉ có thể truy cập trong mạng nội bộ mà không thể từ bên ngoài.
Cách thức hoạt động của IIS
IIS hoạt động dựa trên hai giao thức mạng chính là HTTP và FTP. Điều này cho phép IIS tiếp nhận các yêu cầu và truyền tải thông tin trên Internet với nhiều định dạng khác nhau.
Dịch vụ World Wide Web (WWW) trong IIS là dịch vụ phổ biến nhất, giúp tiếp nhận các yêu cầu từ trình duyệt. Dịch vụ này sử dụng giao thức HTTP với thông tin ở dạng địa chỉ URL, và sau đó gửi nội dung của website tương ứng về trình duyệt để phản hồi các yêu cầu ban đầu.
Các giao thức chính của IIS:
- Giao thức HTTP: Hỗ trợ trao đổi thông tin giữa người dùng và máy chủ web.
- Giao thức HTTPS: Mã hóa quá trình giao tiếp nhằm bảo mật dữ liệu bằng SSL hoặc TLS.
- Giao thức FTP/FPTS: Hỗ trợ truyền tệp nhanh chóng hơn.
- Giao thức SMTP: Được sử dụng để gửi và nhận thư điện tử.
IIS và ASP.NET Core
ASP.NET Core được thiết kế để tạo ra các trang web tương tác dễ dàng hơn. Khi một yêu cầu được gửi đến máy chủ, ASP.NET Core xử lý yêu cầu đó và phản hồi lại thông tin cho khách hàng. WebDav cung cấp khả năng tạo lập và xuất bản nội dung trên website IIS, và công cụ phát triển tích hợp như Microsoft Visual Studio rất được ưa chuộng.
Các phiên bản của IIS
IIS đã trải qua nhiều phiên bản nâng cấp kể từ khi ra đời. Dưới đây là tổng hợp các phiên bản IIS cùng với hệ điều hành đi kèm:
| Phiên bản IIS | Hệ điều hành đi kèm |
| IIS 1.0 | Windows NT 3.51 |
| IIS 2.0 | Windows NT 4.0 |
| IIS 3.0 | Windows NT 4.0 (Service Pack 2) |
| IIS 4.0 | Windows NT 4.0 (Option Pack) |
| IIS 5.0 | Windows 2000 |
| IIS 5.1 | Windows XP Professional |
| IIS 6.0 | Windows Server 2003 / Windows XP x64 |
| IIS 7.0 | Windows Server 2008 / Windows Vista |
| IIS 7.5 | Windows 7 / Windows Server 2008 R2 |
| IIS 8.0 | Windows Server 2012 / Windows 8 |
| IIS 8.5 | Windows Server 2012 R2 / Windows 8.1 |
| IIS 10.0 | Windows Server 2016 / Windows 10 |
Tính năng nổi bật của IIS
IIS sở hữu nhiều tính năng ưu việt như:
- Application Pools: Giúp duy trì hoạt động của các ứng dụng, có thể chứa nhiều quy trình làm việc.
- Xác thực: Cung cấp xác thực để bảo vệ ứng dụng web khỏi truy cập trái phép.
- Bảo mật: Quản lý chứng chỉ TLS, thiết lập quy tắc cho phép hoặc chặn truy cập.
- Mã hóa: Sử dụng SSL/TLS để bảo vệ thông tin được truyền tải.
Tính năng của IIS 10
IIS 10 là phiên bản mới nhất với nhiều tính năng nổi bật như:
- Hỗ trợ giao thức HTTP/2.
- Tích hợp với mô hình Nano Server, Windows Tomcat và PHP.
- Hoạt động trên Container và máy ảo.
Thử nghiệm với IIS Express
IIS Express là phiên bản thử nghiệm được thiết kế để người dùng có thể thử nghiệm các website độc quyền mà không cần quyền quản trị. Người dùng có thể thực hiện tất cả các thao tác mà không gặp bất kỳ hạn chế nào.
Thiết lập an toàn bảo mật trong IIS
Bảo mật IIS rất quan trọng để tránh bị đánh cắp thông tin. Một số tính năng bảo mật bao gồm:
- Kiểm soát và giới hạn tên miền, địa chỉ IP truy cập vào máy chủ.
- Tự động vô hiệu hóa những tính năng không cần thiết.
- Cập nhật liên tục các phiên bản bảo mật của Windows.
- Sử dụng tường lửa để phân biệt và chọn lọc gói dữ liệu thích hợp.
Hướng dẫn cài đặt IIS trên Windows
Cài đặt IIS trên các phiên bản Microsoft Windows Server 2012 R2, 2016, và 2019 không quá phức tạp. Bạn có thể thực hiện theo hai cách sau:
Cách 1: Cài đặt bằng PowerShell
- Mở Windows PowerShell và nhập câu lệnh:
Install-WindowsFeature -name Web Server -IncludeManagementTools - Nhấn Enter để hoàn tất quá trình cài đặt.
Cách 2: Cài đặt bằng Server Manager
- Mở Server Manager và chọn “Add Roles and Features”.
- Chọn Role-based or feature-based installation rồi nhấn Next.
- Chọn Server từ danh sách và tick vào ô Web Server (IIS).
- Tiếp tục bấm Next để hoàn tất cài đặt.
Thiết lập cấu hình IIS
Sau khi cài đặt, bạn có thể thiết lập cấu hình cho IIS qua các bước sau:
- Mở Internet Information Services (IIS) Manager.
- Chọn “Add Website” để thêm website mới.
- Nhập tên website hoặc đường dẫn và nhấn OK để hoàn thành.
Tùy chỉnh cài đặt mặc định cho IIS
- Đăng nhập vào Web Server với quyền quản trị.
- Truy cập vào Control Panel > Administrative Tools > Internet Services Manager.
- Nhấp chuột phải vào website đang cấu hình, chọn Properties và điền các mô tả cần thiết.
Tạo website mới trong IIS
Để khởi tạo website mới, bạn thực hiện theo các bước sau:
- Đăng nhập Web Server với quyền quản trị.
- Vào Administrative Tools > Internet Services Manager > Action > New > Website.
- Nhập thông tin cần thiết và lựa chọn địa chỉ IP, số cổng TCP, tên Host Header, rồi chọn Finish.
So sánh giữa IIS và Apache
Dưới đây là những điểm khác biệt giữa IIS và Apache:
| Điểm khác biệt | IIS | Apache |
| Dịch vụ hỗ trợ | Tích hợp trong Windows, hỗ trợ .NET | Mã nguồn mở, miễn phí |
| Hệ điều hành | Chỉ chạy trên Windows | Có thể chạy trên mọi hệ điều hành |
| Hỗ trợ sự cố | Hỗ trợ từ bộ phận Microsoft | Hỗ trợ cộng đồng |
| Bảo mật | Khả năng bảo mật cao | Khả năng bảo mật thấp hơn |
| Giấy phép | Cần giấy phép từ Microsoft | Không yêu cầu giấy phép |
Tóm lại
Bài viết đã cung cấp cái nhìn tổng quan về IIS, từ chức năng, cách thức hoạt động cho đến hướng dẫn cài đặt và cấu hình. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ hữu ích trong việc sử dụng IIS cho website của bạn. Nếu bạn cần tư vấn hay hỗ trợ thêm, hãy để lại thông tin trong phần bình luận, Vietnix sẽ nhanh chóng liên hệ để hỗ trợ bạn.
